17.01.2013

Administrata e shteteve shqiptare, Gazeta DITA, Respublica

Në cilën rrugë banoni?
Në lagjen “Zef Hoti.”
Ju pyeta në cilën rrugë.
Nuk janë emërtuar rrugët.
Dakord, lagja “Zef Hoti”, po numri?
Nuk ka numra!
Po nëse vij unë atje, si mund ta gjej shtëpinë Tuaj?
Duhet të pyesni ndonjë njeri.
Po nëse nuk takoj njeri.
Gjeni pikësëpari shitoren, prej aty vazhdoni drejt veriut dhe nja dyqind hapa larg, lakoni majtas, këtu vazhdoni nja njëqind e pesëdhjetë hapa dhe lakoni djathtas, aty ecni edhe nja pesëdhjetë hapa dhe arrini tek arra e madhe, menjëherë pas arrës së madhe, lakoni majtas, vazhdoni tutje edhe një copë herë dhe diku pas shtatëqind hapave shihni një kaçube...

Qytetarët shqiptarë shpesh herë mbeten të hutuar para administratës gjermane dhe këmbënguljes së tyre për ta kuptuar adresën. Të hutuar dhe habitur mbeten edhe nëpunësit gjerman. Të njëjta problem në Gjermani kanë edhe qytetarë nga Afrika, Burkina Faso, Çadi, Mali, por edhe nga fshatrat e Serbisë, Maqedonisë, të Malit të Zi dhe padyshim edhe nga fshatrat e Kosovës. Raste të tilla shfaqen në Shqipëri edhe për qytete.

Gjysma e personave që përjetojnë në Gjermani një infarkt në zemër, shpëtohet dhe ky shpëtim varet gati krejtësisht nga shpejtësia e arritjes së ndihmë së shpejt. Gjysma tjetër vdesin. Se si mund të arrijë në ato vende ndihma e shpejtë, pa humbur kohë dhe duke pyetur njerëz, kjo nuk dihet. Sa prej tyre vdesin nga humbja e kohës për të gjetur shtëpinë, as kjo nuk dihet, sepse në këto vende, njeriu vdesë sepse e ka të shkruar. Sigurisht zjarrfikëset e kanë më lehtë; ata mund të shikojnë nga po del tymi, por vrasësve dhe dhunuesve kjo mungesë e orientimit, u jep shumë kohë për t’ u arratisur.

Atje, mirëpo, nuk pushojnë së lavdëruar Zogun për administratë evropiane. Atje nuk pushojnë së lavdëruari Zogun për konsolidimin e shteti, e në fakt, shteti shqiptar, edhe 100 vite pas lindjes, akoma nuk ka emërtime të rrugëve në tërë territorin e vet. Edhe Kosova. Për administratën e kësaj të fundit dhe dokumentet që lëshohen atje, as të mos flasim.
Në Gjermani ka edhe emërtime të tilla:  “Rruga e Majdanozit”, “Rruga e Stallës së Lopëve”, “Rruga e të Vëngrit” (para 800 vite paska jetuar një njeri me nam dhe i vëngër), “Rruga e Mullirit”, “e Lamës” etj. Janë ruajtur ato emërtime, që janë përcjellë brez pas brezi dhe ashtu si e njohin banorët e atij vendbanimi. Rrugët që shpijnë prej fshati në fshat dhe prej qytetit në qytet, mbajnë gjithmonë emërtimin e qytet apo fshatit që pason. Nuk ka rrugë apo rrugicë pa emërtim. Edhe në parqe. Policia apo ndihma e shpejtë duhet të arrijë kudo, sepse njerëzit lëvizin. Emërtime tjera janë kryesisht të shkrimtarëve, poetëve, filozofëve, bamirësve, industrialistëve, shkencëtarëve, humanistëve në përgjithësi, rrallë herë të ndonjë politikani dhe shumë rrallë të ndonjë luftëtari. Një aktvendim gjyqësor nuk mund të bëhet i plotfuqishëm, nëse nuk ka adresë të saktë, sepse nuk mund të llogaritet se i është dorëzuar palëve.

Skena e dytë:
E keni blerë këtë vendim gjyqësor apo e ka shkruar pastruesi i gjyqit?
Jo, e ka shkruar sekretarja e gjyqit.
Në fund shkruan se ka gabime drejtshkrimore .
Po, mirëpo e ka shkruar sekretarja e gjyqit.
Këtu shkruan se “shkurorezimi u be sipas nenit 95 dhe vijues.” Cilat nene janë vijues, që nuk i ka përmendur shkruesi?
Unë nuk i di ligjet.
Këtu shkruan: “PER KETO ARSYE”, asgjë më shumë dhe nuk numërohet motivet.
Nuk e di, ky vendim është lëshuar në Tiranë.
Më poshtë shkruan: “LEJOHET ANKESA SIPAS LIGJES”, “ligjes” dhe pa shënuar numrin e tij apo “të saj.” Cilat ligje i mundësojnë palës ankesën?
Nuk di, unë nuk jam gjyqtar. Shikoni më poshtë gjenden vula e gjykatës si dhe vula tjetër që garanton se është identike me origjinalin.
Po, mirëpo një vendim gjykate nuk mund të lëshohet në këtë mënyrë nga një jurist. Mungojnë ligjet, mungon sqarimi i nevojshëm. Këtu shkruan: “SHPENZIMET GJYQSORE SIC JANE BERE!”, por nuk thuhet se kujt i ngarkohen e as nuk kuptohet kjo fjali.
Po, mirëpo këtu keni tri vula, që vërtetojnë se dokumenti është origjinal. Katër pulla tarife...
Në rregull, këtu shkruan si kryerresht dhe i ndarë nga pjesa tjetër: “ Gjykata ne baze te nenin 131 te K.Pr.C”, dhe përfundon, por nuk sqaron se çka ka bërë gjykata duke u bazuar në këtë nen.
Nuk di, unë këtë nuk mund ta shpjegoj, shikoni, këtu keni emrin e sekretares së gjykatës firmën, sekretarja tjetër, firma dhe zonja tjetër që ka vërtetuar dokumentin...
Më poshtë shkruan se ky aktvendim për njërën palë bëhet në QERSHOR i plotfuqishëm, për palën tjetër në KORRIK, si është e mundur kjo?
Unë nuk e di!
Skena e tretë, kosovare:
Si keni emrin e vërtetë?
Qani! Me “Q”
Këtu po shkruan “Çani” dhe do të mbetet kështu si shkruan në certifikatë të lindjes.
Mirëpo është gabim.
Nuk besoj se administrata e Kosovës punëson njerëz që nuk njohin alfabetin e shqipes.
Në vendimin gjyqësor, që keni sjellë nga Kosova përmenden nocione nga mesjeta, si për shembull: “Çika  u kthe në gjinine e vet dhe tash po kercnohet fisi...”
Nuk di unë për këto nocione, e ka shkruar gjyqtari në Kosovë.
Kjo vërejtje gjendet në fund: në aktvendim fjalitë nuk janë përfunduar, ka shumë gabime gjuhësore: ortografike, sintaksore dhe shprehje dialektore...
Unë nuk mund të them asgjë për brendinë e tekstit. Dokumenti është origjinal dhe nuk e kam blerë. Shikoni vulat dhe nënshkrimet...

Në Gjermani mjekët me ligj janë të obliguar pasi të punësohen, t’ i bëjnë 50 orë mësim plotësues në vit, deri në pension. Arsyeja: ndryshojnë terapitë, ndryshojnë medikamentet, zbulohen të rinj dhe mjeku duhet të ecën me kohën. Mjekësia nuk është gramatikë, por çdo ditë arrijnë zbulime të reja. Nëpunësi në administratë shtetërore nuk mund të punësohet pa zotëruar gjuhën standarde gjermane dhe pa njohur drejtshkrimin.
Sikur qeveritë shqiptare t’i dërgonin nëpunësitë e tyre 50 orë në vit për të mësuar përpilimin e dokumenteve dhe mësimin e gjuhës, nuk do të venin në vështirësi qytetarët e vet jashtë. Ose, së paku të punësonin profesorë të shqipes, nëse nuk ka shkolla të larta, ku mund të studiohen  shkencat e administratës...

Keine Kommentare: