Lis Bukuroca : Republika blegtorale, Gazeta Dita

Vendeve që në një farë mënyre u është imponuar demokracia nga jashtë, kryesisht ligjet e vendeve të qytetëruara, kanë vështirësi të ndërtojnë shtete në shërbim të qytetarit. Ata kanë vështirësi të respektojnë ligjin. Aty shteti është në shërbim të elitës, jo të qytetarit. Në vende të tilla, në zgjedhje, nuk fiton subjekti që ofron një program ekonomik, por ata që luftojnë për pezullimin e vizave. Shtëpia duhet ndërtuar nga dita e parë me material solid, që nga themeli.

Demokracia nuk është rend, ku lejohet çdo gjë, por rend ku ruhet dinjiteti i njeriut, duke penalizuar edhe sjelljet e liga në shtëpi. Rend ku sundon ligji, pa përjashtime, jo despoti. Demokracia si rend mbijeton, kur njerëzit e paaftë vazhdimisht zëvendësohen nga më të mirët. Ndryshe ajo struk brenda vetës një lloj despotizmi, si komunizmi dikur, ku diçka ndryshohet, por jo njerëzit.

Asnjë njeri nuk do të lejonte t' ia ndërtojnë shtëpinë peshkatarët apo pastruesit e rrugëve. Do të angazhonte arkitek dhe muratorë. Askush nuk do ta dërgonte fëmijën në një shkollë, ku mësuesi di sa nxënësi apo më pak se ai. Ndërtimi i godinës së përbashkët, që quhet shtet, u besohet jo njerëzve me dije, por njerëzve të fisit, të gjakut, të partisë dhe atyre që dëshmojnë mungesë sedre vetjake: pakurrizorëve. Shtëpia e përbashkët duhet ndërtuar nga njerëzit që dinë dhe që adhurojnë atë ngrehinë kolektive, jo duke u bazuar në merita, por në dije. Kush do të lejonte operimin në zemër nga një xharrah pse ka merita në të kaluarën?

Ti thua: "Nuk po ndërtohet shtet, por klane të pavarura, shoqata, ku punësohen njerzit sipas shkallës së njohurisë dhe gradës fisnore."

Ata thonë: "Jemi shteti i ri, 6 vjeçar!" E thonë këtë gati duke bërtitur. Shteti qenka një vogëlush i klasës së parë, dmth. akoma analfabet, çapkën, i lazdruar dhe duhet t' i falen të gjitha gabimet.

Ti thua: "Nuk po abuzojnë me shtetin vogëlushët 6 vjeçar, por ata që flasin në emër të atdheut dhe që kanë obligim dhe nder, ta ndërtojnë shtetin ligjor. Ata paguhen për këtë.

Ata thonë: "Duhet të kalojë një periudhë deri sa të rritet fëmija!" Kjo domethënë: Keni durim sa të vjedhin aq sa kanë nevojë, pastaj tërhiqen vet. Nëse qortojmë, mund t' ia prishim edukatën. Thuase se shkelësit e ligjit kanë moral.

Ti thua: "Po shitet ekonomia e vendit me çmime qesharake."

Ata thonë: "Po e blejnë miqt tanë dhe po shitet me çmime shumë të volitshme."

Ti thua: "Nuk po vjedhin vetëm atdhetarë, por po shiten dhe blihen diploma fakulteti, doktoratura, pasaporta..."

Ata thonë: "Kjo është fazë kalimtare dhe do të rregullohen të gjitha. Vetëm keni durim dhe mos kritikoni. Kemi patriot të mëdhenj që udhëheqin shtetin." Kjo domethënë: në fazën kalimtare, abuzimet me shtetin janë normale. Kjo domethënë se fëmija duhet edukuar keq, që nga lindja. Kjo domethënë se themeli i shtëpisë duhet ndërtuar me baltë.

Ti thua:"Po shkelin ligjin ata që kanë aprovuar atë."

Ata thonë:"Nuk është e vërtetë, është propagandë sllave." Duke menduar: lini të qetë, një ditë, pas vdekjes, do të tërhiqen."

Ti thua:"Politikani dhe krimineli nuk guxon të sillen njëlloj."

Ata thonë:"Ne kemi në pushtet vetëm atdhetarë."

Ti thua:"Nëse nuk arrestohen apo hetohen ata që vjedhin dhe ata që shesin diploma fakulteti, ata që nuk kanë guxim as t' i publikojnë punimet e doktoraturave në internet, ata që dëmtojnë shtetin, nëse nuk pensionohen ata që kanë zënë vende pune me merita në të kaluarën, pa dije të mjaftueshme sot, nuk do të krijohet kurrë shteti publik, por shteti fisnor dhe privat.

Ata thonë: "Ti je spiun i Serbisë."

Ti thua:"Për shkelje ligji, politikani duhet të përgjigjet para gjykatës. Hetimet, zëvendësimet, përjashtimet, këto krijojnë dallime cilësore në mes demokracisë dhe despotizmit.

Ata thonë: "Nuk mund gjykata të merret me ata që kanë themeluar gjykatën. E as të dënohen, me ligjet, që ata vet kanë aprovuar. Shteti është i tyre."

Ti thua:"Ata qenka mbi ligjin."

Ata thonë: "Jo, ata nuk janë mbi ligjin, ata janë ligji. E kanë merituar!"

Ti thua: "Korruspioni mund dhe duhet të çrrënjoset."

Ata thonë: "E kemi traditë. Nuk mundet!"

Ti thua: "Shteti është i mitur, por jo ata që udhëheqin atë. Ata janë burra me aftësi juridike. Asnjë qeveritarë nuk është i moshës minore, por të gjithë janë burra të pjekur dhe dinë çfarë bëjnë, pse bëjnë dhe çfarë kanë ndërmend të bëjnë. Çdo gjë bëhet me paramendim. Si vjedhja, ashtu edhe deliktet tjera."

Ata thonë: "Po mësohen, po stërviten, kini durim."

Ti thua: "Atdheu është përrallë, shteti është godinë konkrete dhe e domosdoshme."

Ata thonë: "As shtetet fqinje nuk janë më mirë se ne."

Ti thua: "Me shtetet tjera merren njerëzit tjerë. Ne nuk mund të ndryshojmë shtetet fqinje, por mund dhe duhet ta ndryshojmë veten."

Ata thonë: "Jeta është e tillë. Kur ta kenë kryer misionin e vet, do të tërhiqen."

Ti thua: "Ata po ndërtojnë rrjetin e tyre çfarë i bën të pazëvendësueshëm."

Ata thonë: "Këto janë shpifje."

Ti thua: "Për ta shpërbërë një rrjet të ndërlidhur mirë, duhen dekada..."

Ata thonë: "Keni durim deri sa ta mbarojmë rrjetin fund e krye."

Ti thua: "Injorancë shkatërron shtetin."

Ata thonë: "Kanë të gjithë diploma..."

Sa herë sulmohen politikanët për abuzimet, shfaqen të tjerët që kërkojnë durim; durim me hajnat, durim me njerzit e padijshmëm në pozita, durim ndaj krimit, durim ndaj profesorëve sharlatan, me një fjalë, të durohet republika jo urbane. Nesër brezit të ardhshëm do t' i dorëzohet një administratë tribale, blegtorale, siç pat quajtur Qosja politikën e Berishës. Shteti juridik ndërtohet si duhet nga dita e parë dhe me përkushtim, siç ndërtojnë shtëpitë e veta. Durim duhet pasur me fëmijët, por jo me burrat e pjekur, që ndërtojnë keq shtetin e ri.

Nuk kërkon njeri nga Kryeministri të posedojë dije universale. Nga Kryeministri kërkohet të zgjedh njerëz të dijshëm dhe me pasion, që duan shtetin e Kosovës, jo vetëm me njerëz nga partia, por nga populli i Kosovës. Pa marrë parasysh as bindjet politike, as përkatësinë kombëtare, as orientimin seksual. Nga kryeminstri i një shteti të ri kërkohen shkarkime të shpeshta nëpër institucione, shkolla, administratë derisa të zihen vendet me njerëz që duan shtetin.

Ndryshe, pas durimit tonë të pretenduar dhe pas tyre, mësimi do të merret përsëri prej tyre dhe kështu republika blegtorale, do të kalojë në shekullin tjetër. Shtetet që nuk ngrihen si duhet në fillim, u duhen së paku disa dekada për t' u rindërtuar.

Dhe në fund ti thua: "Në demokraci nuk flitet për atdhe, por për shtet në shërbim të qytetarëve."

Ata çirren se e duan Mëmëdheun dhe dashurinë ndaj tij, e tregojnë me komplekset e Edipit.

Një proverb gjerman thotë: "Dummheit und Stolz wachsen auf demselben Holz.",që në përkthim simetrik dmth.: "Budallallëku dhe krenaria rriten në drurin e njëjtë." Një përkthim i lirë do të tingëllonte kështu: "Ku rritet budallakia, në atë pemën rritet edhe krenaria", ose një përtkhim akoma më i lirë, që do të përthekonte dhe definonte mirë krejt Ballkanin, jo vetëm Kosovën, do të dukej kështu: "Budallà dhe krenar, rriten në të njejtën arë!"

LIBRA NGA LIS BUKUROCA TEK AMAZON