Evropianët kanë origjinën nga tri popullata

Studimi gjenetik: 

Rezultatet e këtij studimi krahasimtar u publikuan në revistën shkencore "Nature".

Evropianët janë popull laraman. Në kodin gjenetik ata kanë gjurmë e të paktën dy popullatave. Tani shkencëtarët zbuluan një degë të tretë në pemën familjare, madje edhe  një lidhje gjenetike me idigjenët e Amerikës Veriore. Ajo popullatë në fillim të periudhës së Neolitit ka jetuar në Euroazinë Veriore. Një pjesë e vogël e gjeneve të tij sot gjenden pothuajse tek çdo evropian, pa marrë parasysh a është fjala për një suedez, spanjoll, angleze ose hungarez. Këto gjene tregojnë një lidhshmëri në mes nesh dhe banorëve indigjen të Amerikës së veriut.

Deri tani, shkencëtarët dinin vetëm dy nga këto degë. E para është gjuetar-mbledhës të Evropës Perëndimore. Të dytën degë bënin bujqit nga Lindja e Afërtë, që janë shpërngulur në Evropë rreth 7500 vjet më parë. Tani me euroaziatin verior i bashkangjitet një lidhje gjenetike e tretë.

Befasia ishte e madhe

Si bazë për studim dhe krahasim u mor kodi gjenetik i nëntë europianëve diku rreth 7.000 vjet të vjetër, që janë gjetur në Gjermani, si dhe tetë tjerë rreth 8.000 vjet të vjetër, gjuetar-mbledhës, që janë gjetur në Luksemburg dhe Suedi. Këto të dhëna gjenetike ata i krahasuan me 2345 veta nga tërë bota me 203 popuj. Në këtë studim u angazhuan 100 shkencëtarë. Përzierja nga tri popullata ishte një befasi e madhe, thotë David Reich nga Harvard Medical School në konferencën e shtypit.

Se sa të afërm janë evropianët në mes vete, qe dëshmuar edhe në studime tjera më të hershme.

Një analizë e kodit gjenetik nga më shumë se 2000 veta në vitin 2013 dëshmoi se gati çdo banorë i kontinetit ka ngjashmëri gjenetike me shumë paraardhës. Mjafton të shkohet 1000 vite pas. Tani dimë me saktësi se shumica kemi pararadhës nga tre grupe: europianët verior më shumë kanë gjene të gjuetarëve-mbledhësve, europianët jugorë më shumë të bujqëve.

Sipas të gjitha gjasave sytë blu dhe tonet të errët të lëkurës vijnë nga gjuetarë-mbledhës ndërsa nga bujqit sytë e kaftë dhe lëkura e çelët. Në kodin tonë gjenetik nuk kemi shumë gjene të euroazisë veriore, nuk kalon kurrë si komponente më shumë se 20 për qind, por këto gjene janë shpërndarë në tërë Europën deri në Kaukaz dhe në Lindjen e Afërtë.

Shpërngulja e euroaziatit verior shpjegon pse ka ngjashmëri gjenetike midis evropianëve dhe popujve indigjene të Amerikës së Veriut: Euroaziatiket verior para rreth 15.000 vjetëve u dyndën nëpër ngushticën e Beringut nga Siberia në Amerikën e Veriut. Kur njerëzit në Evropë endeshin si gjuetar-mbledhës, u lindën kulturat e para bujqësore në Lindjen e Afërt, edhe at rreth 11.000 vjet më parë.

Njerëzit filluan të kultivojnë bimë dhe zbusin kafshët dhe pushuan me dyndjet. Me kalimin e kohës, kjo mënyrë jetese bujqësore u  përhap drejt perëndimit. Në Evropën Qendrore arriti kjo sigurisht diku para 7500. vjetëve.