Çështja e inteligjencës te disa kombe ose grupe të popullsisë mund të vështrohet edhe në mënyrë kontroverse. Në fakt, sigurisht ka faktorë kombëtarë, politikë dhe gjeografikë, që ndikojnë në inteligjencë. Befasuese, por tani e vërtetuar shkencërisht, është klima e ngrohtë. Ajo ka një ndikim shumë të keq në koeficientin e inteligjencës.

Me një IQ mesatare prej 100 pikësh, Gjermania radhitet e 15 në këtë renditje. Me 108 pikë, banorët e Singaporit arrijnë koeficientin më të lartë të inteligjencës në botë. Vendi i fundit me vetëm 56 pikë është zënë nga Guinea Ekuatoriale.

Relacioni IQ me të ardhurat dhe ivestimet në arsim.
Siç shihet në tabelën e mësipërme, duket se ka lidhje të kushtëzuar midis të ardhurave dhe nivelit të IQ. Është e vërtetë se vendet me të ardhura më të mëdha radhiten ndër vendet më të larta, por edhe ato me të ardhura shumë më të ulëta, si Kina, Mongolia dhe vendet e Evropës Lindore.

Ajo që bie në sy është, se ato vende që shpenzojnë shumë për arsimin gjithmonë kanë një popullsi inteligjente. Në anën tjetër, kjo nuk vërtetohet, sepse në mesin e 30 vendeve të para ka edhe vende me shpenzime të mesme dhe të ulëta. Renditja është cituar ekskluzivisht nga vendet të Azisë Lindore, të cilat më qartë ilustrojnë këtë fakt: atje nuk është traditë që shteti të paguajë arsimin. Zakonisht harxhimet barten nga familja. Shpenzimet financiare që shkojnë në arsim nuk janë më të vogla, por nuk administrohen nga shteti.A është inteligjenca e varur nga klima?

Që nga viti 1991 ekziston supozimi se nxehtësia konstante për gjenerata ndikon në IQ. Richard Lynn, një profesor në Universitetin e Ulsterit të Irlandës së Veriut, beson se temperaturat e ftohta rrisin vëllimin e trurit. Sa madhësia e trurit është e lidhur me inteligjencën, është megjithatë e diskutueshme. Në përgjithësi, një klimë e nxehtë konsiderohet e dëmshme për zhvillimin e inteligjencës. Arsyeja për këtë është nevoja e madhe e trupit për energji dhe stresi që rezulton prej saj. Në veçanti fëmijët përdorin deri në 90% të energjisë së trupit për trurin. Nëse energjia nevojitet diku tjetër në këtë fazë zhvillimore të jetës, truri nuk mund të zhvillohet siç duhet.

Nuk varet nga raca

Asnjë nga studimet e përdorura këtu nuk tregojnë se koeficienti i inteligjencës varet nga një racë e caktuar. Megjithëse dallimet në grupet e popullsisë u gjetën aty këtu (për shembull, në Brazil: të zinjët 71, të përzierit, mulatët, 81, të bardhët 95, japonezët 99), por dallimet mund të shpjegohen me origjinë, nivelin arsimor dhe faktorë të tjerë.

Donald Templera dhe Hiroko Arikawab në vitin 2006 gjetën një lidhje midis rritjes së pigmentimit të lëkurës dhe rënies së IQ. Megjithatë, kjo nuk ishte për shkak të një race, sepse pigmentimi i lëkurës kushtëzohet nga kushtet klimatike. IQ-të dukshëm të ulëta në Afrikë, si dhe IQ-të e larta në Azinë Lindore janë të justifikuara në këto studime me kulturën dhe klimen.

Të dhënat janë marrë nga studimi i shumëdiskutuar i Richard Lynn dhe Tatu Vanhanen, nga viti 2002, Heiner Rindermann 2007, Khalefa dhe Lynn 2008, Ahmad Khanum dhe Riaz 2008, Lyyn., Abdalla dhe Al –Shahomme 2008, Lynn dhe Meisenberg 2010 si dhe testet e PISA-s nga viti 2003,2006, dhe 2009. Studimet janë edhe të diskutueshme, por kur merren të gjitha parasysh, nxirret një pasqyrë që mund të vlerësohet.

---

Edhe pse studimi duket kontradiktor, shihet se në gjashtë vendet e para, nuk ka asnjë vend që i beson monoteizmit. Pasojnë deri diku në vendin e 50 vendet që nuk janë aq shumë fetarë. Nëse shikohen ato vende dhe renditja, atëherë aty nxirret edhe stabiliteti politik. Kosova nuk gjendet në listë, por mund të merret me mend, se është pas Shqipërisë për disa pikë. IQ tonë e dëshmojnë edhe universitetet, shkollat dhe akademitë. E mundur se në degradim të IQ, ndikon edhe kur mediokritet udhëheqin vendet e arsimit! Shqipëria renditet në vendin e 73 nga 116 vende!

Përgatiti Lis Bukuroca

Penisin më të gjatë, Shqipëria vendin e 48 nga 88 vende, kliko mbi link: