Lis Bukuroca : Përkufizim i paradoksit të marmelatës, (Psikologji 13)

11.06.2022

Përkufizim i paradoksit të marmelatës, (Psikologji 13)

Çfarë domethënë?

Togfjalëshi "paradoksi i marmelatës" ose "paradoksi i zgjedhjes“ (paradox of choice) i referohet një studimi që tregoi se një ofertë veçanërisht e madhe e llojeve të marmelatës, zvogëlon dëshirën e njerëzve për të blerë.

Kur ka shumë lloje, dallimet midis tyre bëhen të paqarta dhe klientët, nga frika se do merrnin një vendim të gabuar, parapëlqenin të mos blinin fare.

Lyengar & Lepper (2000) hetuan këtë fenomen në një studim. Ata vendosën në Kaliforni tavolina ku me copa të vogla buke klientët mund të shijonin lloje të ndryshme të marmelatës.

Në një banak iu prezantuan klientëve gjashtë lloje të ndryshme për t'u provuar, në një tjetër 24. Nga klientët që kaluan pranë banakut me përzgjedhjen e madhe, 60 përqind shijonin të paktën një lloj, por vetëm 3 përqind e kalimtarëve blenë nga një kavanoz.

Përzgjedhja e vogël tërhoqi vetëm 40 për qind të kalimtarëve për ta provuar shijen, por në fund, 30 për qind e tyre blenë edhe nga një kavanoz me marmelatë.

Klientët si në grupin e parë, ashtu ehd en.ë të dytin shijon zakonisht vetëm dy lloje.

Literatura Iyengar, Sheena & Lepper, Mark (2000). Kur zgjedhja është demotivuese, Journal of Personality and Social Psychology, 79, 995-1006. (Stangl, 2022).

Pra shumë mundësi, shumë konfuzion!

Nga gjermanishtja Lis Bukuroca

Çfarë na mëson kjo?

Një ofertë e madhe na tërheq, por edhe na dezorienton dhe na humb motivimin apo guximin për të marrë vendime. Kur kemi shumë alternativa truri duhet të konsumojë shumë energji dhe vendos të tërhiqet. Kur ofrojmë pak produkte, shitja është më e madhe, siç u dëshmua me marmelatën.

Një shembull tjetër që e kam lexuar dikur:

Nëse në një raft gjendet vetëm një lloj vere, që kushton 2.90 €, atëherë klientët nuk e blejnë, sepse ata duan të shikojnë diku tjetër ku ka edhe mundësi tjera krahasimi. Nëse mbi atë raft vendoset një raft tjetër dhe shishe vere që kushtojnë 5.90 €, atëherë klientët e blinin atë që kushtonte më pak, pra atë prej 2.90 €. Kur u vendos rafti i tretë me shishe vere që kushtonin 12.90 €, atëherë shitej më shumë shishja që kushtonte 5.90 €. Zakonisht në raftet më lartë vihen çmime të larta për t’i shitur ato në mes ku fitohet më shumë.

LIBRA NGA LIS BUKUROCA TEK AMAZON