28.11.2013

Ekzibicionizmi virtual, gazeta SOT

Kur mbaronte njeriu shkollën, shumë herë nuk dinte se kush me kë është martuar. Dikush shpëngulej për shkak të punësimit, tjetri emigronte dhe kështu shkëputeshin lidhjet me shokët e klasës apo fqinjët. Si dikur, edhe sot, përgjegjësinë për regjistrimin e martesave, ka Gjendja Civile, por për ta bërë lajmin publik në planetin Tokë, ka për detyrë Facebook: Libri i Fytyrave, Albumi i Njerëzimit. Aty mund të shihet a është çifti i lumtur apo jeton në një bashkëshortësi "të ndërlikuar." Ka njerëz që edhe janë të martuar, por tek ai status, shkruan:" i, e pamartuar."
FB është bërë odë e madhe ndërkombëtare ku jepen edhe ngushëllime për të afërmit. Madje, ndodh që i ndjeri të ketë mbetur i gjallë në FB dhe ndonjë, shpreh ngushllime të vdekurit personalisht, kurse tjetri pyet i zhgënjyer: "po pse bre burrë ike?"
Aty urohen diplomime, paralajmërohen dasmat, flitet për shkurorëzimet, flitet për të kaluarën dhe flitet për planet. Me një fjalë, çdo gjë që deri dje konsiderohej sferë private, sot është publike. Jo vetëm këto: Tek shumë shtëpi mund të shihen edhe mobiljet brenda, divani, shiltet, minderi, kompjuteri, televizori, dollapi, krevati, mbulesat, perdet, rrobet e varura jashtë, brekët dhe një hajn eventual, ka në dorë krejt arkitekturën bendshme edhe të jashtme të shtëpisë: me oborrin për rreth, garazhin, biçikletën e mbështetur mbi mur dhe fëmijët duke luajtur.
Aty mund të gjendet edhe adresa, me fotografi më të mëdha se tek dokumentet identitetit, numri i telefonit, nipat, kushërinjt, kushërirat dhe një ditë papritmas, shfaqet një fotografi e një poeti cullak, dërguar nga celulari veshur vetëm me çorape. Ai një çerek ore më vonë, heq fotografinë dhe të gjithë e injoruan dhe asnjëri nuk ngriti gishtin e madh përpjetë për të vlerësuar fotografinë e dërguar gabimisht nga gishti tregues. As gratë, as burrat. Kush e ka kopjuar, nuk dihet.
Shpalosja e sferës private vazhdon tutje: nuk mungojnë as tryezat, kafjallet, drekat, darkat, dasmat dhe miqt eventual të cilët pastaj shënohen me emër e mbiemër. FB nuk kënaqet vetëm me ato informacione, por kërkon nga përdoruesit të tregojnë edhe besimin, çfarë lexon, cili libër i pëlqen, cili film, cili shkrimtarë, cili aktorë, ku gjendesh sot, ku je duke shkuar, ku do të shkosh nesër e çfarë je duke bërë tani, e çfarë je duke menduar.
Dikur ato informacione nuk kanë mundur t' i posedojnë as shërbimet sekrete. Facebook për të krijuar profile më konkrete për përdoruesit, nuk përpiqet të kuptojë vetëm shijet, por edhe biografinë e plotë, që sipas shtypit gjerman, shumë herë punëdhënësit shfrytëzojnë për të kuptuar se kush është në të vërtetë kandidati që ka aplikuar. Aq sa më shumë përdoruesi zhveshë veten, aq më shumë ndihmohen ata që merren me publicitet dhe me arkivimin e informatave.
Libri i Fytyrave ka edhe njerëz me disa identitete. Me njërin shajnë e kërcënojnë, me tjetrin lavdërojnë. Tek njëri është i martuar dhe gjysh, tek tjetri student dhe kërkon nuse. Aty gjenden edhe shkuesit digjital, që përpiqen të gatuajnë dashuri në mes të rinjëve. Tjetri është burrë, por i regjistruar si grua. Një burrë i martuar kopjon fotografinë e një bukuroshe dhe i fejuari i saj, alarmohet pse ia ka grabitur. Ai nuk pranonte ta quajë grabitje, por kopjim dhe ngulte këmbë, se ajo vashë, ishte ideali i bukurisë femërore, që ai me vite kishte ëndërruar. I fejuari i saj, mund ta mbante atë fizikisht, por ky, do ta mbante vetëm në shpirt dhe vetëm në botën virtuale, nëse nuk e shqetëson më..., shkruante ai.
Në SHBA, sipas shtypit, çdo i katërti shkurorëzim bëhet me ndihmën e FB. Shfaqen "ishat", ish të dashurit dhe aty nisë rrënimi i bashkëshortësisë reale dhe kthimi tek dashuria rinore apo te një që shpresohet si ideale dhe për t' u kthyer disa muaj pas, si i pamartuar.

A nevojitet ai ekzebicionizëm dhe pse veprojmë ashtu si i konvenon FB? Dremitja e madhe në jetën virtuale quhet edhe përdorim patologjik i internetit, që mund të shkatojë vartësi me këto simptome: nervozitet, përtaci, mungesë iniciative, shkëputje kontakeve në jetën reale, pengesa në gjumë, mungesë e higjienës trupore dhe humbja e kontrollit, konstatojnë psikologët. Sa më e madhe prania në jetën virtuale, aq më shumë zvogëlohet jeta sociale reale. Si vartësi konsiderohet kur kalohen më shumë se katër orë në ditë. Jo duke punuar, por duke luajtur apo nëpër faqe sociale. Shkurt e shqip, ekzibicionizmi virtual i imponuar, ka prodhuar edhe vuajerizmin virtual nga kurreshtja....

Keine Kommentare: