Shtysa për këtë artikull erdhi nga shkrimtari dhe publicisti
Xhemal Ahmeti. Në sprovën e tij të fundit tek Tribuna me titull
„Profeti” Ibrahim Rugova duke përsiatur për mitizimet tona dhe
krahasuar ato me kulturat tjera, shtron një pyetje retorike, që
mund të kuptohet edhe si konstatim i gjendjes: “Shqiptarët
gjenden në shek. 21 apo jo?”
Dilema madhe enigmatike, misterioze, gjendet pikërisht këtu. Në
cilin shekull jemi duke jetuar ? Si mund të lokalizohet mendësia e
një njeriu, një populli? Nëse prania fizike merret si fakt për të
dëshmuar jetën, atëherë pa asnjë dyshim mund të shkruhet trashë
e me shkronja të mëdha, se ne jetojmë dhe gjallojmë në shekullin
XXI. Se jetojmë në këtë shekull, si prova ndihmëse mund të
merren edhe makinat, kompjuteri, avionët, librat, letra, celulari
prekor (po e quaj prekor, sepse funksionon me prekje, e jo i mençur
siç quhet nëpër media, sepse një gjësend, nuk mund të jetë as
i mençur, as budalla).
Për të gjetur shekullin dhe vitin tonë duhet shqyrtuar të menduarit divergjent në
mes nesh dhe popujve tjerë. Nëse ekziston një koherencë dhe
simbiozë vlerash, normash morale, atëherë jemi në këtë shekull,
nëse jo, atëherë nuk jemi. Stacionimi i plotë është i pamundur
apo shumë i vështirë, por në vija të trasha, simbolikisht, mund
të vizatohet.
Për të pasur një pasqyrë më të qartë, atëherë duhet
pikësëpari të krijojmë diferenca në mes trupit dhe mendjes, në
mes fizikes dhe mendësisë për të ardhur deri tek personaliteti i
një njeriu: edukata e tij, formimi, bindjet, reagimet e tij në
situata të veçanta për t' iu afruar identitetit të tij kulturor
dhe integritetit. Po cek disa fragmente të mendësisë shqiptare që
i njeh shumica dhe që na përjashtojnë nga ky shekull dhe nga viti
2014:
Nëse Kushtetutat tona në këtë shekull ndalojnë rrahjen e grave,
por 60 për qind e burrave rrahin, atëherë kjo masë nuk jeton
sipas të arriturave mendore të këtij shekulli, e as të kësaj
dekade. Kjo hordhi agresive mund të hidhet në shekullin XX dhe
rrokulliset prej shekulli në shekull deri tek ndarja e njeriut nga
shimpanza, diku para pesë apo shtatë milionë vjetëve.
Nëse 60 për qind e burrave mund të zhvendoset nga ky shekull për
shkak shkeljes së ligjeve, sa për qind tjerë mund të transferohen
në shekujt e kaluar pse nuk lejojnë bijat e tyre të lira? Sa për
qind e tyre nuk lejojnë bijat të zgjedhin të dashurin apo burrin?
Sa për qind diskriminojnë bijat në ndarjen e trashëgimisë? Sa
për qind janë racistë dhe njerëzit e besimeve tjera i quajnë
gjaur e kaur? Sa për qind e shqiptarëve nuk do të denonconte
dhunën e ushtruar ndaj tij, ose ofendimin, por do të merrte vet
rolin e prokurorit dhe gjykatësit?
Qytetërimi perëndimor numërimin e viteve ka nisur me lindjen e
Krishtit. Viti 2014 nuk vlen për shumë popuj tjerë, sepse ata kanë
vitet e tyre: tani për hebrenjt është viti 5775, sipas krijimit
biblik të botës. Tek arabët viti 1435, tek budistët 2558. Viti 2014
është rezultat i popujve që kanë kaluar dhe kanë lënë pas
vete, renesansen, iluminizmin dhe shumë lëvizje tjera në art,
filozofi, shkencë dhe politikë. Ballkani nuk ka ditur për këto
rryma të reja. Dhe, ky iluminizëm, solli edhe demokracinë, ndarjen
e pushteteve dhe në fund, në shekullin e kaluar, edhe revolucionin
seksual. Tani në fund në mes të tjerash, ndaloi edhe homofobinë.
Për të vërtetuar se populli jonë gjendet diku në shekullin e
kaluar, me disa ide edhe më heret, ja edhe një shembull që
ilustron gjendjen tonë:
Qosja kritikoi një zyrë katolike që qenka hapur për konvertime.
Citat: „E dënoj shkuarjen dhe përkrahjen në çfarëdo mënyre të
pjesëmarrjes së shqiptarëve në terrorizmin e ISIS-it, por nuk e
pranoj as Zyrën, në të vërtetë Qendrën që ka hapur Dom Lush
Gjergji për konvertimin e shqiptarëve të besimit mysliman në
Kosovë.”
Një zyrë që hapet për konvertime, nuk hapet për të marrë
musliman, por për të përfituar ata që kanë braktisur religjion e
vet. Konvertimi i besimtarit është i pamundur. Në vendin
demokratik qytetari i moshës madhore mund të vendosë vet. Derisa
bëhet në mënyrë paqësore, nuk mund ta ndalojë demokracia.
Kushtetuta në demokraci lejon konvertimin.
Në Gjermani nga mosha 14
vjeçare. Apeli Qosjes është kundërkushtetues dhe sjellje prej
tutori. Thirrja e tij nuk dallon nga thirrja e një hoxhe.
Misionarizëm bëjnë edhe turqit dhe arabët në Gjermani dhe askush
nuk irritohet. Qosja në vend se të pezmatohet që shoqatat arabe po
sulmojnë islamin tradicional shqiptar, identitetin shqiptar, ai desh
pëlcet nga inati, pse një prift shqiptar, mundëson konvertimin.
Siç lexuat më lartë për R. Qosjen rrezikun nga ISIS dhe rreziku nga Dom Lush
Gjergji, qenka i barabartë. Ai nuk shqetësohet për popin grek që
po greqizon jugun, por i pengon një prift shqiptar në Prishtinë.
Reagimi tij është i denjë për teokracinë...Sidoqoftë, nëse Rexhep Qosja
nuk jeton në shekullin tonë, nëse Rexhep Qosja bën apele në
kundërshtim me ligjin, nëse ai nuk ka fuqi për ta perceptuar
demokracinë, atëherë sa është objektive pritshmëria se pjesa
dërmuese e popullit jeton në këtë shekull, në vitin 2014?
Pra, një popull mund të kuptojë shekullin e vet vetëm duke u
bazuar në mendësinë e tij dhe rryma e reja që kanë depërtuar në
gjirin e tij. Një popull mund të quhet popull i këtij shekulli,
kur ai jeton në bazë të normave të këtij shekulli dhe respekton
ligjet e këtij shekulli. Ai që jeton duke respektuar ligjet,
zakonet, bindjet e shekujve të kaluar, ai njeri fizikisht është i
pranishëm sot, por mendërisht i syrgjynosur në shekujt e kaluar.
Ai është kompatibël me popujt e vdekur, jo me të gjallët. Kjo
gjendje, rezistenca ndaj kushtetutës, jo vetëm se është vepër
penale, por krijon iluzione tek njeriu se gjoja ai me konzervatizmin
e vet, ka vlera më të mëdha njerëzore. E në fakt, ai nuk jeton
jetën e vet, por jeton jetën e atij që ka shpikur atë mendim.
Po si mund t' i përgjigjemi pyetjes së Xh. Ahmetit? A jemi në
shekullin XXI? Në shekullin XXI jetojnë vetëm ata që edhe në
shtëpi jetojnë duke respektuar ligjet që kanë votuar Kuvendet
shqiptare. Një pjesë jeton e gjallon në shekujt e kaluar dhe atje mund të gjenden ulur galuc. Një pjesë herë atje, herë këtu. Një pjesë shumë atje, e pak këtu. Një shtresë tek Lekë Dukagjini e kështu me radhë. Vetëm kur shumica e një populli jeton konform kushtetutës, vetëm atëherë
mund të thuhet se jemi në shekullin tonë dhe në vitin 2014. Të
tashmen dhe të ardhmen e fitojnë vetëm ata që jetojnë epokën e
vet. Ecja para mund të pengohet por koha dhe ndryshimi, nuk mund
kurrë të ndalet. Sikur ta kishin pasur ata këtë fuqi penguese, do të kishim ngelur akoma mbi gomar. Kjo do t' ishte në kundërshtim me evolucionin...
Gazeta Sot
Keine Kommentare:
Kommentar veröffentlichen